Gecombineerd rollen en slippen is een complex contactmechanisme dat zich voordoet in diverse machineonderdelen zoals geleidingsrollen, nokvolgers, tandwielen, etc. In dit werk werd vooral aandacht besteed aan de ongesmeerde materiaalcombinatie kunststof-staal die voor deze onderdelen meer en meer worden ingezet. De schade die bij rol-slip van een kunststof-staalpaar optreedt, kan aanzienlijk zijn en zelfs kritisch voor de levensduur van de machinecomponenten. Helaas zijn de mechanismen die deze slijtage veroorzaken vandaag slechts ten dele begrepen, onder andere wegens de beperkingen van de gebruikte observatietechnieken.
Enkele pistes werden verkend voor geavanceerde kwantitatieve tribografie voor de observatie van de morfologische wijzingen van de contactoppervlakken. In essentie werden twee technieken ontwikkeld: (1) schade-evolutie monitoring op basis van ex-situ beelden en (2) in-situ ware tijd oppervlaktemonitoring. De resultaten van deze beide technieken werden vergeleken met deze van traditionele post mortem analyse. Met deze technieken werd het mogelijk om de relatie te leggen tussen de waargenomen slijtage en de mechanismen ten grondslag ervan. Onder meer kon worden aangetoond dat rol-slip slijtage in twee fasen verloopt die sterk beïnvloed worden door het dynamisch karakter van de vorming van een kunststof transfertlaag op het metalen tegenloopvlak. Ook het zelfbeschermend mechanisme dat kunststof tegen slijtage vertoont, wordt aan de hand van in situ microfotos duidelijker.
Tot slot kon ook worden geconcludeerd dat een gecombineerde aanpak van kwalitatieve en kwantitatieve analyse essentieel is voor een adequate tribografie en tegelijkertijd nieuwe perspectieven opent naar het gebruik van online visiesystemen voor condition monitoring.
| |