IJzer-silicium legeringen zijn belangrijke zacht-magnetische materialen die voor de productie van transformatoren, generatoren en elektrische motoren gebruikt worden. Een belangrijk deel van hun magnetische energieverliezen ontstaat door foucaultstromen, die echter kunnen verminderd worden door een verhoging van de elektrische resistiviteit van het materiaal in de kern van de machine en door de dikte van de staallamellen te reduceren. Toevoegingen van Si en/of Al in het staal verhogen de resistiviteit in belangrijke mate, maar terzelfdertijd wordt het staal uitermate bros en niet meer voldoende vervormbaar om tot lage dikte gewalst te worden. Het mechanisme dat verantwoordelijk wordt geacht voor deze verbrossing is het optreden van ordestructuren in de Fe-Si legeringen.
In voorliggend onderzoek wordt de atomaire configuratie van geordende Fe-Si-structuren en hun invloed op de mechanische eigenschappen beschreven. Het experimenteel werk werd uitgevoerd met transmissie-elektronenmicroscopie, mechanische spectroscopie (op basis van inwendige wrijving) en positron annihilatie spectroscopie. Ook eerder behaalde resultaten van dezelfde onderzoeksgroep worden geanalyseerd met de principes van moleculair modelling via computersimulaties.
Uit de studie kan besloten worden dat de ordening fenomenen reeds beginnen bij Si-gehaltes die lager liggen dan wat in de gebruikelijke fasendiagrammas voorgesteld wordt. Orde kan voor bepaalde Si concentraties ook mechanisch worden opgewekt.
| |